ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΕΛΛΑΔΑ
Ετοιµάζουν βελούδινη αναδιάρθρωση
Οι µυστικές διαβουλεύσεις της κυβέρνησης και οι διαπραγµατευτές Η φόρµουλα που προκρίνεται και γιατί την προτιµά η Αθήνα Τα εµπόδια και η στάση που τηρούν Ευρωπαίοι και Αµερικανοί
, ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Παρασκευή 22 Απριλίου 2011
Η κουβέντα είναι «άτυπη», ωστόσο οι παρασκηνιακές συνεννοήσεις για την αντιµετώπιση του προβλήµατος του ελληνικού χρέους φαίνεται να έχουν αρχίσει εδώ και µερικούς µήνες. Η ελληνική κυβέρνηση έχει δουλέψει εγκαίρως τα νούµερα και βλέπει ότι το δεύτερο τρίµηνο του 2012 θα µας λείψουν 25 - 30 δισ. για κάλυψη δανειακών υποχρεώσεων. Καθώς η εικόνα στην Ευρώπη δεν βελτιώνεται, µε αποτέλεσµα τα σπρεντ να µην πέφτουν για να δανειστούµε από την αγορά, και ο Ευρωπαϊκός Βορράς δεν θέλει να βάλει ξανά το χέρι στην τσέπη, δεν υπάρχει άλλη επιλογή από µια λύση του προβλήµατος του ελληνικού χρέους µε τρόπο «φιλικό προς την αγορά». ∆ηλαδή µε εθελοντική συµµετοχή όσων έχουν ελληνικά οµόλογα σε ένα πακέτο αλλαγής των όρων αποπληρωµής τους. Τις επαφές φαίνεται ότι κάνουν, σε πολιτικό επίπεδο, ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου και, σε τεχνικό επίπεδο, µια ολόκληρη οµάδα, ενώ εικόνα έχει και ο Λουκάς Παπαδήµος. Ολα αυτά είναι, βεβαίως, σε γνώση του Πρωθυπουργού, καθώς αποτελεί συνείδηση στην Αθήνα ότι το να κοπεί ο γόρδιος δεσµός του χρέους συνιστά εθνική επιταγή. Τι λένε οι ξένοι; Οι Γερµανοί θα ήθελαν λύση για το ελληνικό χρέος «χθες». Οι Αµερικανοί είναι επιφυλακτικοί, φοβούµενοι τις επιπτώσεις στη διεθνή οικονοµία, αλλά όχι αρνητικοί αν η προσέγγιση στο πρόβληµα γίνει σωστά. Το ∆ΝΤ παρακολουθεί την κουβέντα, αλλά είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που φέρνει τη µεγαλύτερη αντίσταση, καθώς διαβλέπει ένα πιθανό ντόµινο στις χώρες του Νότου.
Πώς θα αντιµετωπισθεί το ελληνικό χρέος; Κανείς δεν θεωρεί ως λύση ένα «κούρεµα» των οµολόγων κατά 30%, αφού, σύµφωνα µε την ανάλυση των αριθµών, δεν βοηθάει πραγµατικά την Ελλάδα, ενώ τραυµατίζει την εµπιστοσύνη των αγορών.
Προκρίνεται, αντιθέτως, ως πρακτική και βιώσιµη λύση η επιµήκυνση των οµολόγων – δηλαδή η αποπληρωµή τους σε απώτερο χρόνο. Πότε µπορούν να γίνουν όλα αυτά;
Ούτε πριν από τον Ιούνιο όταν θα οριστικοποιηθεί το πακέτο βοήθειας προς την Πορτογαλία, ούτε πριν από τον Σεπτέµβριο όταν λήγει η θητεία του Ζαν-Κλοντ Τρισέ στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σίγουρα όµως πριν από το 2012, το οποίο φαίνεται ότι θα είναι το έτος που θα πειραχτεί το κοντέρ του ελληνικού χρέους. Ολα αυτά, ενώ η Ελλάδα προσέρχεται στον στίβο της αναδιάρθρωσης µε ένα σηµαντικό νοµικό πλεονέκτηµα. Σε ποσοστό 90% τα ελληνικά οµόλογα είναι σε ευρώ και διέπονται από το Ελληνικό ∆ίκαιο. Αρα η αναδιάρθρωση θα µπορούσε να γίνει διά νόµου. Απλώς δεν µπορεί να γίνει µε το στανιό.
Από το Παρίσι στην Αθήνα µέσω Μπουένος Αϊρες
Το εστιατόριο «Baccarat» βρίσκεται σε έναν ήσυχο δρόµο στο 16ο διαµέρισµα στη δυτική όχθη του Παρισιού. Είναι στον πρώτο όροφο του κτιρίου της οµώνυµης εταιρείας πολυτελών υαλικών και έχειµοδάτη πελατεία.Αν οι πολυέλαιοι είχαν αυτιά, θα άκουγαν το βράδυ εκείνο, τέλος Αυγούστου του 2010, µια ενδιαφέρουσα συζήτηση. Στο τραπέζι κορυφαίος υπουργός της κυβέρνησης Παπανδρέου και επώνυµος Γάλλος µε θητεία στην κυβέρνηση Μιτεράν, συγγραφικό έργο, συµβουλευτικές επιδόσεις και τραπεζική προϋπηρεσία. Η κουβέντα ήτανπολύ φιλική – οι Γάλλοι είναι, άλλωστε, εντόνως φιλέλληνες. Μεταξύ τυρού και αχλαδιού – και, εν πάση περιπτώσει, πολύ µετά το Kir Royal – άγγιξεκαι το θέµα του ελληνικούχρέους. Ο Γάλλος ήτανδιακριτικός. Υπέδειξε ευγενικά στον έλληνα συνοµιλητή του ότι,σε ένα βάθοςδύο χρόνων το πολύ, τα νούµερα δεν βγαίνουν. Με την ύφεση που προκαλεί το πρόγραµµα λιτότητας του Μνηµονίου, ο κίνδυνος να περάσει το χρέος το 150%του ΑΕΠ ήτανκάτι παραπάνω από ορατός. «Η Ελλάδα», είπε µετρώντας προσεκτικά τις λέξεις του ο Γάλλος, «πρέπει να λάβει υπ’ όψιν την εµπειρία των κρίσεων χρέους της Λατινικής Αµερικής την περασµένη δεκαετία».
Το ηθικόδίδαγµα ήταν απλό. «Η Αργεντινή επέµεινεότι θα εξυπηρετήσει κανονικά το χρέος της παρότι τα νούµερα δεν έβγαιναν. Παρά την παρουσία του ∆ΝΤ, βρέθηκε το 2001 σε αδιέξοδο – οπότε χρεοκόπησε. Αντιθέτως, η Ουρουγουάη έδειξε ρεαλισµό. Μεθόδευσε λοιπόν µια εθελοντική επιµήκυνση του χρέους της, εξασφαλίζοντας τη συµφωνία των δανειστών της. Και απέφυγε τα χειρότερα». Ο Γάλλος πρόσθεσε ότι η ελληνική κυβέρνηση έπρεπε να κινηθεί προκαταβολικά καισίγουρα πριν η κρίση γίνει σύννεφο που σκεπάσειτον ουρανό.Κρίσιµο έτος ήταν,κατά τη γνώµητου, το 2011. Μετά, ως απελευθερωµένος γάλλος διανοούµενος, ανέπτυξε τις σχέσεις του για τον γάµο. Στην επταετία πρέπεινα λύνεται αυτόµατα και το ζευγάρι να αποφασίζει αν θέλει να συνεχίσει ή να σταµατήσει. Αναδιάρθρωση του προγαµιαίου συµφώνου δηλαδή!
Νοικοκυρια σε ΑΠΟΓΝΩΣΉ.
Αν η συζήτησηαυτή προ οκταµήνου στο Παρίσιέχει κάποια αξία, είναι γιατί φανερώνει πώς βλέπουν την Ελλάδα οι ξένες ελίτ. Οι κρίσεις χρέους – στοΜεξικό, τη Λατινική Αµερική, την Ασία ή τη Ρωσία– είναι κάτι συνηθισµένο στον κόσµο. Οπως είναι γνωστά τα διάφορα σενάρια εξέλιξής τους. Σενάρια µαύρα όπως της Αργεντινής, γκρίζα όπως της Ουρουγουάης ή κρεµ προς λευκά της Βραζιλίας που πήγε το 2003 στο ∆ΝΤ και είναι σήµεραµια από τις αναδυόµενες υπερδυνάµεις των BRICs (Brazil, Russia, India, Canada). ∆εν χρειάζεταινα µπει κανείς σε βαθιά οικονοµικάγια να καταλάβει τι θα γίνει.
Μια χώρα είναι σαν ένα νοικοκυριό. Οσο το νοικοκυριό αυξάνει τα έσοδά του, µπορεί να εξυπηρετεί τα δάνειά του όσο µεγάλα κι αν είναι αυτά. Αν τα έσοδα µειωθούν, οι δανειστές κοιτάνε τα νούµερα. Αν το νοικοκυριό βγάζει λιγότερα από όσα ξοδεύει κάθε µήνα, οι δανειστές χτυπούν καµπανάκι. Και αν το νοικοκυριό βγάζει πολύ πολύ λιγότερα από όσα ξοδεύει – είναι δηλαδή στο κόκκινο – τότε πάει για φούντο, αφού, αν δεν µπορείς να βγάλεις καν τον µήνα, πώς θα καλύψεις τα χρέη σου; Αυτό το νοικοκυριό είναι τώρα η Ελλάδα. Τα έσοδα, το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν, µειώνονται µε αποτέλεσµα το χρέος να γίνεται δυσθεώρητο. Αναπόφευκτα, πριν φθάσει η στιγµή που δεν θαείναι πια εξυπηρετήσιµο, πρέπει η Ελλάδα να µπει σε µια συνεννόηση µε τους δανειστές της και να συµφωνηθεί τι θα γίνει.
Η συνεννόηση αυτή φαίνεται πως έχει αρχίσει. Είναι βέβαια άτυπη και δεν πρόκειται ποτένα επιβεβαιωθεί επίσηµα. Τηχειρίζεται πολιτικά ο υπουργός Οικονοµικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου στο επίπεδο των οµολόγων του. Κυρίως όµως, πέρα από την πολιτική συζήτηση, υπάρχει και η τεχνική συζήτηση, µε ολόκληρη οµάδα εµπειρογνωµόνων. Εποπτεία των επαφών έχει ο πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Λουκάς Παπαδήµος, που υποστηρίζει συµβουλευτικά τον Πρωθυπουργό. Είναι αυτονόητο ότι η«άτυπη κουβένταγια την αναδιάρθρωση τουελληνικού χρέους» είναι σεγνώση του Γιώργου Παπανδρέου.
Η ελληνική κυβέρνηση έχειαπόλυτη επίγνωση ότι το δεύτεροτρίµηνο του2012 η χώρα θα χρειαστεί 25 µε30 δισ. γιανα καλύψει δανειακές υποχρεώσεις. Αυτά δύσκολα θα βρεθούν απότις αγορές. Κι αυτό γιατί η Ευρώπη είναι ακόµα τραυµατισµένη από την Ιρλανδία και την Πορτογαλίακαι ο µόνιµος µηχανισµός που επέβαλε η Γερµανία για µετά το 2013 – µε τη δυνατότητα αναδιάρθρωσης – δεν ευνοεί την αγορά οµολόγων µε ρίσκο.
TO ρισκο. Συνυπολογίστε τα προβλήµατα στην Ελλάδα – τη διάλυση του φορολογικού µηχανισµού,αλλά και το παράλυτο κράτος που παρέδωσε η διακυβέρνηση Καραµανλή, καθώς και τις καθυστερήσεις σε θέµατα µεταρρυθµίσεωνκαι ιδιωτικοποιήσεων λόγω των πολιτικών αντιστάσεων.
Αν δεν µπορούµε να βρούµε τα 25-30 δισ. που χρειαζόµαστετην άνοιξη του 2012 στις αγορές, τότε δεν υπάρχουν πολλές λύσεις. Είτε πρέπει να µας τα δώσει η τρόικα, είτε πρέπει να αναδιαρθρώσουµε το χρέος µας. Το να µας τα δώσει η τρόικα σηµαίνει ότι, εκτόςαπό το ∆ΝΤ, πρέπει να βάλουν ξανά το χέρι στην τσέπη οι Ευρωπαίοι.∆υνατότητα υπάρχει, µετά τις αποφάσεις του τελευταίου Συµβουλίου Κορυφής,που επέτρεψε στον ευρωπαϊκό µηχανι σµό να αγοράζει απευθείας οµόλογα από χώρες µεµνηµόνιο. Ωστόσο, το πολιτικό κλίµαστον Βορρά, τόσο στη Γερµανίαόσο και σε άλλες χώρες όπως ηΟλλανδία, είναι εντελώς απαγορευτικό.Οι προτεσταντικές κοινωνίες– είναι χαρακτηριστικό τι έγινε την περασµένη Κυριακή στην Φινλανδία– δεν θέλουν ούτε να ακούνε για τον άσωτο Νότο. Αρα δεν υπάρχει άλλη λύση από κάποιου είδους αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.
ΚΟΥΡΕΜΑ ΚΑΙ ΞΥΡΙΣΜΑ. «∆εν υπάρχει σοβαρός άνθρωπος που να µιλάει για “κούρεµα” του ελληνικού χρέους». Το λέει πηγή µε γνώση των συζητήσεων για την αναδιάρθρωση. Πράγµατι το “κούρεµα” των ελληνικών οµολόγων κατά 30% αποφέρει όφελος µόλις 50 δισ. ευρώ σε υποχρεώσεις και2,5 δισ. ευρώσε τόκους. Κι αυτό γιατί τραυµατίζει τις ελληνικές τράπεζες – που έχουν 40 δισ. οµόλογα – και τα ασφαλιστικά ταµεία, δηµιουργώντας τρύπες που πρέπει να καλύψει πάλι το ∆ηµόσιο. Στο τέλοςτης εξίσωσης, γλιτώνουµε όλη κι όληµια µονάδα στο ΑΕΠ – δηλαδή είµαστεστα ίδια. Ολα αυτά, ενώ ηΕλλάδα καταστρέφει τη σχέση της µε τις αγορές που, έχοντας χάσει λεφτά, δεν θα ξαναβάλουνποτέ το χέριστην τσέπη να µας δανείσουν. ∆έκα χρόνια µετά το κραχ του 2001, η Αργεντινή είναι ακόµη εκτός αγορών.
Γι’ αυτό η Αθήνα λέει όχι στην αναδιάρθρωση αλλά θα έβλεπε την επιµήκυνση. Οπως εξήγησε δηµοσίως σε συνέντευξήτου ο Λουκάς Παπαδήµος, η παράτασητου χρόνου αποπληρωµής των οµολόγων δεν επηρεάζει τηναξία τους. Αυτά θα πληρωθούν στοακέραιο – και όχι «κουρεµένα» –αλλά αργότερα.Οι δανειστές δεν χάνουνλεφτά και η Ελλάδα την αξιοπιστία της. Η επιµήκυνση θα µπορούσε να έχει µεγάλο χρονικό ορίζοντα – κάτιπου έχει συζητηθεί άτυπα τον Φεβρουάριο µεταξύ γερµανικής και ελληνικής πλευράς σε κορυφαίο επίπεδο – δηµιουργώντας αίσθηµα βεβαιότητας στις αγορές για τοµέλλον της χώρας. Αλλά το βασικό είναι να δώσει τον χρόνο στη χώραγια να ορθοποδήσει,να περάσειαπό τα ελλείµµατα σταπρωτογενή πλεονάσµατα και να πάρει µπροστά πάλι η µηχανή της οικονοµίας. Θα είναι µε άλλαλόγια κάτι αντίστοιχο µε την επιµήκυνση αποπληρωµής που πέτυχε η Ελλάδα στο πρόσφατο Συµβούλιο Κορυφής για τα χρήµατα της Ε.Ε.
Φυσικά, υπάρχειµια ακόµη καλύτερη προσέγγιση.Ο χαµηλότοκος δανεισµός της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Ταµείο ώστε να επαναγοράσει τα οµόλογά της στη δευτερογενή αγορά – και µάλιστα «κουρεµένα» κατά 30%. Ή να τα ανταλλάξει µε τα οµόλογα που θα εξέδιδε για να δανειστεί από το Ευρωπαϊκό Ταµείο, τα οποία θα είχαν πλέον ευρωπαϊκή εγγύηση. Είναι µια λύση σαν το οµόλογο που επινόησε το 1989, ο υπουργός Οικονοµικών του πρεσβύτερου Μπους, Νίκολας Μπρέιντι, για να λύσει το πρόβληµα χρέους του Μεξικού.
Η ιδέα αυτήάρεσε πολύ στοΝταβός καιφάνηκε νακερδίζει τότε αποδοχή στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Αλλά το Βερολίνο αποφάσισε τελικά να οριοθετήσει στενά τον ρόλο του Ευρωπαϊκού Ταµείου. ‘Ως το 2013, αυτό δίνει µόνο δάνεια σε δεινοπαθούσες χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία. Μετά το 2013, το Ευρωπαϊκό Ταµείο γίνεται µόνιµο και προικοδοτείται µε 700 δισ. ευρώ, αλλά θα αγοράζει µόνο νέες εκδόσεις οµολόγων. ∆εν θα µπαίνει στη δευτερογενήαγορά όπως ήθελε η ΕΚΤ και οιχώρες της Ιβηρικής. Αυτο έκλεισε το παράθυρο για µια λύση στυλ «Brady Bonds» που θαεπέτρεπε στην Ελλάδα να µαζέψει και να µειώσει το χρέος της.
***
Usate il traduttore, se non conoscete il greco
.
Va bene anche "google", tanto il senso si intuisce...
L'articolo è ripreso da "Ta Nea", giornale filo governativo.
Indiscrezioni intorno alla questione "ristrutturazione"
E scommetto che con i pacchi l'hanno tirata in tasca più agli stranieri che a se stessi, cosa che a noi non riesce 
